Chaco
Sylvia Szymula
Dzieciństwo
Infacia
Sylvia Szymula urodziła w 1925 roku we Włoszech. Pierwsze dwadzieścia lat swojego życia spędziła Dicomano, w małej miejscowości położonej w Toskanii. Dzieciństwo i młodość Sylvii skrzętnie dokumentował jej ojciec, który był właścicielem dwóch zakładów fotograficznych.
Sylvia Szymula nació en 1925 en Italia. Los primeros veinte años de su vida los pasó en Dicomano, una localidad pequeña ubicada en la Toscana. La infancia y la juventud de Sylvia fueron documentadas de manera minuciosa por su padre, quien era dueño de dos estudios fotográficos.
Lata 30., Dicomano, Włochy.
Sylvia Valli z siostrą Martą.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia Valli con su hermana Marta.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Lata 30., Dicomano, Włochy.
Święto winobrania w rodzinnej miejscowości Sylvii Szymuli.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Fiesta de vendimia en la ciudad natal de Silvia Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Lata 30., Dicomano, Włochy.
Sylvia Valli z siostrą Martą.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia Valli con su hermana Marta.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Lata 30., Dicomano, Włochy.
Sylvia Valli z siostrą Martą.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia Valli con su hermana Marta.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Oświadczyny
Propuesta
Druga wojna światowa przerwała spokojne życie Sylvii. W 1944 roku niedaleko jej domu rodzinnego toczyły się zacięte walki. Dicomano zostało w dużym stopniu zniszczone, a na ulicach miasteczka pojawili się żołnierze wojsk alianckich. Wśród nich znalazł się Stefan Szymula, dla którego Sylvia straciła głowę.
La segunda guerra mundial interrumpió la vida tranquila de Sylvia. En 1944, cerca de su casa natal tuvieron lugar unos enfrentamientos feroces. Dicomano se vio afectada por ellos de forma significativa. En las calles de la ciudad aparecieron los soldados de tropas aliadas. Entre ellos se encontraba Stefan Szymula, del que Sylvia se enamoró perdidamente.
Następnego dnia przyszło dwóch żołnierzy. Przynieśli garnek, wołowinę w puszce i tabliczkę czekolady. Wiedzieliśmy, że byli Polakami, walczyli z Niemcami, którzy najechali na ich ojczyznę. Byli wykształceni, przestrzegali etykiety, pomimo wojny. Powiedzieli: Dziękujemy. Jeśli Pani pozwoli, chcielibyśmy złożyć wizytę następnego dnia. Mama się zgodziła – biedni żołnierze, z dala od swojego kraju. Następnego dnia wrócili. Pierwszy raz przyszli 1 listopada, a potem – 2, 3, 4, 5, 6. Przychodzili przez sześć dni, zawsze we dwóch. Siódmego dnia Stefan usiadł obok mnie. [Jego kolega] powiedział, że chciałby o coś zapytać w imieniu przyjaciela. Bo Stefan nie mówił po włosku. „Chciałbym zapytać w imieniu Stefana, czy za niego wyjdziesz?”. Tak to było! Zatkało mnie! Nie wiedziałam co powiedzieć i nie wiedziałam co zrobić. Jedyne co zrobiłam, to położyłam ręce na stół, żeby poczuć coś stałego, bo brakowało mi powietrza. Nie przespałam całej nocy. To była miłość mojego życia. I wciąż jestem w nim zakochana.
Al día siguiente a la tarde vino este soldado con otro. Le trajo la olla y le trajo una lata de corned beef y una tableta de chocolate. Allí supimos que eran polacos y que luchaban contra Alemania que invadió su patria. Estuvieron muy educadamente a media hora como indicaba la etiqueta de la época y que en un momento todos eramos muy etiqueteros a pesar de la guerra y todo. Vale, y después dice – Señora muchas gracias, si nos permite mañana venimos a visitar le otra vez. Si – mama dice. Eran dos soldaditos, pobrecitos, lejos de sus patria, entonces bueno. Y al día siguiente volvieron, eso fue el 2, porque la noche esa en que ellos llegaron – el 1 de noviembre. Asi que vinieron el 2, el 3, el 4, el 5 y el 6. 5 días. Siempre los dos. El día 7 Stefan se había sentado a mi lado y [su colega] dice – Perdon señorita pero tengo que decirle una cosa por cuenta – porque el [Stefan] casi no hablaba italiano, dice – Por cuenta de mi amigo Stefan tengo que decirle una cosa. El le pide si quiere casarse con el. Así así! Yo me quedé helada. Me quedé sin saber que decir, no sabía que hacer y no sabiendo que hacer puse las dos manos sobre la mesa para sentir algo solido, para no sentirme en el aire. Nunca me había pasado nada semejante. Bueno, y durante casi toda la noche me la pasé sin dormir porque estaba pensando. Y fue el amor de mi vida. Y sigo enamorada de él.
Stefan
Stefan
Stefan urodził się w 1915 roku w Lublinie. Przed wojną pracował jako inżynier w Buczaczu. Na początku lat 40. został aresztowany w czasie nieudanej ucieczki do Rumunii. Skazano go na 5 lat obozu i zesłano w styczniu 1941 roku w głąb ZSRR. Stamtąd przedostał się do armii gen. Andersa, z którą został ewakuowany do Iranu. Przeszedł z nią cały szlak bojowy, walczył m.in. pod Monte Cassino.
Stefan nació en 1915 en Lublin. Antes de la guerra, trabajó como ingeniero en Buchach. A principios de los años 40, fue arrestado durante un fallido intento de fuga a Rumanía. Fue condenado a 5 años y en enero de 1941 fue internado en el campo en el interior de la URSS. Desde allí, logró escapar y unirse al Ejército Anders (las fuerzas polacas formadas en la URSS) con el que fue evacuado a Irán. Participó como soldado en diversas batallas, entre otras, en la batalla de Monte Cassino.
1942-1943, Irak.
Żołnierze Szwadronu Żandarmerii. 1. z lewej Stefan Szymula.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Soldados del Escuadrón de Gendarmería. Primero a la izquierda Stefan Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Lata 30., Buczacz, Polska.
Stefan Szymula (1. z lewej).
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Stefan Szymula (primero a la izquierda).
Fot. colección de Sylvia Szymula
Lata 30., Lublin, Polska.
Stefan Szymula.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Stefan Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Małżeństwo Sylvii i Stefana
Matrimonio de Sylvia i Stefan
Zakochani w sobie Sylvia i Stefan stanęli na ślubnym kobiercu w dniu zakończenia wojny. Małżeństwa polsko-włoskie w tym czasie nie należały do rzadkości. Na terenie Włoch w 1945 roku i krótko później zawarto aż 2500 takich związków.
Jóvenes enamorados, Sylvia y Stefan, contrajeron matrimonio el día del fin de la guerra. En aquellos tiempos, los matrimonios polaco-italianos eran frecuentes. En Italia, en el año 1945 y poco tiempo después, contrajeron matrimonio así hasta 2500 parejas.
1945, Dicomano, Włochy.
Sylvia i Stefan Szymula.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia y Stefan Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
1945-1946, Dicomano, Włochy.
Sylvia i Stefan Szymula.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia y Stefan Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
8.05.1945, Dicomano, Włochy.
Sylvia Valli i Stefan Szymula w dniu ślubu.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia Valli y Stefan Szymula en el día de su boda.
Fot. colección de Sylvia Szymula
1946-1947, Florencja, Włochy.
Sylvia i Stefan Szymula.
Fot. kolekcja Sylvii Szymuli
Sylvia y Stefan Szymula.
Fot. colección de Sylvia Szymula
Wyjazd do Argentyny
Viaje a la Argentina
Stefan Szymula nie mógł wyjechać do Wielkiej Brytanii jak jego koledzy z jednostki. Na przeszkodzie stanęło jego małżeństwo z Sylvią. Brytyjczycy niechętnie wpuszczali na swoje terytorium polsko-włoskie małżeństwa. Szymulowie w 1948 roku zdecydowali się więc na wyjazd do Argentyny. Z kilkumiesięcznym synem płynęli do Buenos Aires na pokładzie statku Empire Lance w towarzystwie dziesiątek polsko-włoskich małżeństw.
Stefan Szymuła no pudo trasladarse al Reino Unido como sus colegas de la unidad militar. Su matrimonio con Sylvia impidió el traslado. Los británicos se mostraban reacios a dejar entrar a su territorio los matrimonios polaco-italianos. Entonces, en 1948, los Szymula decidieron mudarse a Argentina. Con el hijo, que en aquel tiempo tenía solo unos pocos meses, llegaron a Buenos Aires en el barco Empire Lance junto con decenas de matrimonios polaco-italianos.
Nie pamiętam dokładnie, którego dnia [wyjechaliśmy]. Ale było to pod koniec kwietnia 1948 roku. [Wyjechaliśmy], bo zamknęły się przed nami inne możliwości. Anglia chciała przyjmować Polaków, ale z Polkami, nie z Włoszkami. Bo byłyśmy uważane za wrogów. Mogliśmy pojechać do Republiki Południowej Afryki, ale Anglia interweniowała i to też przestało być możliwe. Jedyną szansą jaka pozostała, był wyjazd do Argentyny.
No recuerdo exactamente el día. Pero fue a fines de abril de 1948. Porque se nos cerraron todas las demás posibilidades. En Inglaterra querían recibir a los polacos, pero con polaca, no con italiana, seguíamos siendo el enemigo. Y después a Sud África estabamos por ir, pero intervino Inglaterra y también se cerró esa posibilidad. La única posibilidad que quedaba fue Argentina.
Język polski
Idioma polaco
Sylvia i Stefan byli małżeństwem przez blisko 60 lat. Rozmawiali ze sobą w języku polskim, którym Sylvia nauczyła się płynnie władać.
Sylvia y Stefan estuvieron casados casi 60 años. Se comunicaban en polaco que Silvia logró manejar con fluidez.
– Pani z mężem mówiła po polsku?
– Tak, tak. Kiedy byliśmy we Włoszech, ale kiedy przyjechaliśmy tutaj trzeba było rozmawiać po hiszpańsku żeby się nauczyć.
– A mąż poznał włoski też? I mówił po włosku?
– On rozmawiał dosyć dobrze. Tak rozmawiał po włosku jak gringo.
-¿Usted y su esposo hablaban polaco?
-Si, si. Cuando estuvimos en Italia. Pero cuando llegamos aquí teníamos que hablar español, para aprender.
-¿Su esposo sabía italiano? ¿Hablaba italiano?
-Hablaba bastante bien. Hablaba italiano como gringo.
Sylvia Szymula współcześnie
Sylvia Szymula hoy día
2015, Barranqueras koło Resistencia
Sylvia Szymula.
Fot. Dominik Czapigo
2015, Barranqueras koło Resistencia
Sylvia Szymula i Joanna Łuba (1. od lewej) oglądają zdjęcia z kolekcji Sylvii Szymuli.
Fot. Dominik Czapigo
Sylvia Szymula y Joanna Łuba (1. de la izquierda) miran las fotografías de colección de Sylvia Szymula.
Fot. Dominik Czapigo
