archiwa emigrantów archivos de inmigrantes
Janusz Francki
Fot.: Dominik Czapigo

Janusz Francki (Acassuso koło Buenos Aires)

O kolekcji

Kolekcja zawiera relację biograficzną, w której Janusz Francki opowiada o życiu w przedwojennej Polsce i wydarzeniach z okresu II wojny światowej: aresztowaniu w 1942 roku, pobycie w więzieniu na Pawiaku (Warszawa), następnie w obozach koncentracyjnych: Auschwitz-Birkenau (Oświęcim, Polska) i Neuengamme pod Hamburgiem (Niemcy). Relacja dotyczy także wyjazdu do Argentyny i pracy zawodowej.

sobre la colección

La colección incluye un relato biográfico en el que Janusz Francki cuenta sobre la vida en la Polonia ante de la guerra y los acontecimientos de la Segunda Guerra Mundial: arresto en 1942, encarcelamiento en Pawiak (Varsovia), luego en campos de concentración: Auschwitz-Birkenau (Oświęcim, Polonia) y Neuengamme cerca de Hamburgo (Alemania). También habla sobre su viaje a Argentina y su trabajo.

Data i miejsce urodzenia | fecha y lugar de nacimiento: 24.03.1925, Toruń (Polska)

Data przybycia do Argentyny | fecha de la llegada a la Argentina: 1948

Więcej o Januszu Franckim

Janusz Francki urodził się 24 marca 1925 w Toruniu. Do 1939, ze względu na służbę wojskową ojca, który był oficerem broni pancernej, rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania – Wilno, Poznań, Lwów, Modlin. W Modlinie zastał ich wybuch wojny.

Jeszcze we wrześniu rodziny oficerów zostały ewakuowane do Brześcia nad Bugiem. Janusz Francki, wraz z mamą i bratem próbowali dotrzeć do Zaleszczyk, następnie trafili do Kopyczyńców skąd przez „zieloną granicę” wyjechali przez Siedlce do Włocławka, a następnie do Warszawy, gdzie zamieszkali przy ulicy Podwale 9. W Warszawie, w początku 1942 roku Janusz Francki wstąpił do ZWZ. W kwietniu 1942 został aresztowany w „kotle” na Żoliborzu, trafił do więzienia na Pawiaku, a stamtąd w październiku do Auschwitz. Z Auschwitz, pierwszym transportem liczącym 1.000 więźniów, został przeniesiony w połowie 1943 roku do obozu Neuengamme pod Hamburgiem, gdzie pracował w fabryce broni Walther. W momencie zbliżania się Aliantów więźniowie obozu zostali ewakuowani na trzy statki zacumowane w Zatoce Lubeckiej o pięć kilometrów od brzegu: SS „Deutchland”, SS „Cap Arcona” i SS „Thielbek”, które w pierwszych dniach maja 1945 roku zostały zbombardowane przez lotnictwo RAF. „Cap Arcona” i „Thielbek” zatonęły wraz z więźniami. Na „Thielbek” znajdowało się 2.800 więźniów, m.in Janusz Francki, z których uratowało się zaledwie 50, którzy zdołali dopłynąć do brzegu.

W końcu 1945 roku wyjechał do Anglii na studia techniczne, a w 1948 statkiem „Alcantara” do Argentyny. Pracował przy elektryfikacji, m.in. w firmie inżyniera Zygmunta Kicińskiego „Adelphia”.

más sobre Janusz Francki

Janusz Francki. Nació el 24 de marzo de 1925 en Torun. Hasta 1939 su familia se mudó varias veces (Vilna, Poznan, Leópolis, Modlin) debido al servicio militar de su padre, quien fue oficial de las Fuerzas Acorazadas. Cuando residían en Modlin, estalló la guerra.

Ya en septiembre las familias de los oficiales fueron evacuadas a Brest. Janusz Francki, junto con su madre y su hermano, intentaron llegar a Zaleszczyki, después se fueron a Kopyczynce y de allí a través de la “frontera verde” consiguieron llegar, pasando por Siedlce, a Włocławek. Finalmente se instalaron en Varsovia en la calle Podwale número 9. Ya en la capital, a principicios de 1942 Janusz Francki se alistó en la Unión de Lucha Armada (en polaco: Związek Walki Zbrojnej). En abril de 1942 fue arrestado en una emboscada en Zoliborz, fue ingresado en la prisión de Pawiak, de donde fue trasladado en octubre a Auschwitz. Allí estuvo hasta mediados de 1943, que es cuando fue llevado, en el transaporte de los primeros 1000 prisioneros, al campo de concentración de Neuengamme cerca de Hamburgo, donde trabajó en la fábrica de armas Walther. Cuando los aliados se estaban acercando, los prisioneros fueron evacuados a las tres naves amarradas en la bahía de Lübeck a cinco km de la orilla: SS Deutchland, SS Cap Arcona y SS Thielbek, que en los primeros días de mayo de 1945 fueron bombardeadas por las fuerzas aéreas británicas RAF. Las Cap Arcona y Thielbek naufragaron junto con los prisioneros. En la nave Thielbek había 2800 prisioneros, entre otros Janusz Francki, de los cuales solo 50 consiguieron llegar a la orilla y sobrevivieron.

A finales de 1945 Francki se marchó a Inglaterra a hacer estudios técnicos. En 1948 subió al barco Alcántara para viajar a Argentina. Trabajó en la electrificación, entre otras en la empresa “Adelphia” de Zygmunt Kicinski.