Buenos Aires
Marian Bogusławlewicz
Dzieciństwo
Infancia
Gdyby nie wybuch wojny, Marian Bogusławlewicz pewnie zostałby lekarzem. Do 1939 roku nic nie stało ku temu na przeszkodzie. W rodzinnym majątku w Bogudzienkach na Kresach Wschodnich, Marian uczył się, bawił, snuł plany.
Si no fuera por el estallido de la guerra, Marian Bogusławlewicz probablemente sería médico. Hasta 1939, no había ningún obstáculo. En la propiedad de la familia en Bogudzienki en Kresy Wschodnie (Tierras fronterizas del este), Marian estudiaba, jugaba, hacía planes.
Mama odziedziczyła majątek Bogudzienki, w którym mieszkaliśmy do wybuchu wojny. W ślicznie położonym, lasy nad jeziorem, z którego nie schodziłem w ogóle, z wędką, z kajakiem jako młody szczeniak. Wyjechaliśmy jak ja miałem 10 lat, całe dzieciństwo spędziłem tam.
Mi mamá heredó la propiedad Bogudzienki en que vivíamos hasta el estallido de la guerra. Era un lugar precioso, los bosques junto al lago, del que no salía jamás, con la caña de pescar, con la canoa, yo jovencito. Nos fuimos cuando tenía 10 años, toda la infancia, la pasé allí.
Deportacja
Deportación
Po wkroczeniu wojsk sowieckich na terytorium Polski we wrześniu 1939 roku rozpoczęła się tułaczka rodziny Bogusławlewiczów. Ucieczka na Litwę nie uchroniła ich przed deportacją w głąb ZSRR, gdzie Marian wraz z matką i bratem trafili do sowchozu.
Después de la invasión soviética en el territorio de Polonia en septiembre de 1939, empezó la peregrinación de la familia Bogusławlewicz. La huida a Lituania no los salvó de la deportación al interior de la URSS, donde Marian, junto con la madre y hermano, fueron mandados al sovjós.
Z początku umieścili nas w takiej sali przy łaźni, gorąco było jak jasna cholera. My tam mieszkaliśmy przez kilka tygodni, potem dali nam barak, miejsce w baraku. No i rano, gdzieś koło godziny szóstej, wychodziły pracownice na pole zbierać te buraki i w godzinę potem wyjeżdżaliśmy wozami, no i pracowaliśmy cały dzień. Ja miałem te spodnie – pumpy tak zwane, zapinane na dole, kilka buraków się wsadzało, pomagałem, z jedzeniem było słabo, bardzo słabo.
Al principio, nos colocaron en una sala al lado del baño, hacía un calor increíble. Nosotros habitamos allí un par de semanas, después nos dieron una barraca, un lugar en una barraca. Y por la mañana, alrededor de las seis, las trabajadoras salían al campo para recoger remolacha y después de una hora salíamos con los carros y trabajábamos todo el día. Yo tenía estos pantalones – los así llamados bombachos – que se ajustaban abajo, un par de remolachas se podían meter dentro, ayudaba, la comida era escasa, muy escasa.
Tułaczka
Peregrinación
Gehenna pracy w sowchozie zakończyła się na mocy amnestii w 1941 roku. Bogusławlewiczowie ruszyli do miejsca zbornego tworzącej się armii polskiej w ZSRR. Przez Kazachstan, Uzbekistan, Morze Kaspijskie dotarli do Iranu. W Teheranie Marian podjął naukę, którą od 1943 roku kontynuował w Junackiej Szkole Kadetów w Palestynie.
El trabajo infernal en el sovjós terminó por la amnistía de 1941. Los Bogusławlewicz se trasladaron al lugar donde se reunían las recién creadas tropas polacas en la URSS. A través de Kazajistán, Uzbekistán y el Mar Caspio llegaron a Irán. En Teherán, Marian empezó los estudios, continuados desde 1943 en la Escuela de Cadetes (Junacka Szkoła Kadetów) en Palestina.
Podróż do Argentyny
Viaje a la Argentina
Rodzina trafiła do Anglii, gdzie Marian planował studia. Matura i uniwersyteckie stypendium przepadły, gdy jego rodzice zadecydowali o wyjeździe do Argentyny. Wypłynęli w październiku 1948 roku. Statek Winchester Castle wiózł na pokładzie 900 Polaków wypatrujących na horyzoncie Buenos Aires.
La familia llegó a Inglaterra, donde Marian planeaba estudiar. Las posibilidades del examen del fin de bachillerato y la beca universitaria se perdieron cuando sus padres decidieron trasladarse a Argentina. Empezaron el viaje en el octubre de 1948. A bordo del barco Winchester Castle había 900 polacos que miraban al horizonte en busca de Buenos Aires.
Wsiedliśmy na Winchester Castle – statek zdaje się 60 tysięcy ton czy tego rodzaju. Cały dla Polaków specjalnie, bo Winchester Castle, który należał do linii Castle, która kursowała między Anglią a Południową Ameryką. Przyjechaliśmy tutaj, na drugi dzień zeszliśmy na ląd, zrobili nam wszystkie papiery, wsadzili nas do hotelu emigracyjnego.
Subimos al Winchester Castle – un barco con una capacidad de carga, me parece, de 60 mil toneladas o algo de este tipo. Entero especialmente para los polacos, dado que era el Winchester Castle, que pertenecía a la línea Castle, que circulaba entre Inglaterra y América del Sur. Vinimos aquí, el segundo día desembarcamos, nos hicieron todos los papeles, nos colocaron en un hotel para inmigrantes.
Artyści
Artistas
Wśród powojennych emigrantów nie brakowało artystów. Część z nich miała za sobą występy w żołnierskich zespołach teatralnych, z których największą renomą cieszyła się Polska Parada – rewia utworzona przy 2. Korpusie Polskim. Jedną z jej gwiazd była Elżbieta Niewiadomska.
Entre los immigrantes del período de posguerra no faltaban artistas. Algunos de ellos anteriormente formaron parte de las compañías teatrales para los soldados, de las que gozaba de mayor notoriedad Polska Parada – una compañía, creada en el Segundo Cuerpo polaco, que daba espectáculos del tipo de revista teatral. Una de sus estrellas fue Elżbieta Niewiadomska.
Lata 40.-50., Buenos Aires.
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz.
Fot. kolekcja Mariana Bogusławlewicza
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz.
Fot. colección de Marian Bogusławlewicz
Małżeństwo z Elżbietą Niewiadomską
Matrimonio con Elżbieta Niewiadomska
Po przyjeździe do Buenos Aires Elżbieta angażowała się w liczne przedsięwzięcia artystyczne. Podczas prób do spektaklu teatralnego w roli jej partnera scenicznego obsadzono Mariana Bogusławlewicza. W 1956 roku Elżbieta i Marian zostali małżeństwem.
Al llegar a Buenos Aires, Elżbieta participó en múltiples proyectos artísticos. Durante los ensayos para un espectáculo teatral, conoció a Marian Bogusławlewicz, a quien fue otorgado el papel de su compañero de escena. En 1956, Elżbieta y Marian contrajeron matrimonio.
30 lat dobrego małżeństwa, naprawdę dobrego małżeństwa. Byliśmy najpopularniejszą parą Polonii, kto o nas nie wiedział, ko nas nie znał.
Los 30 años de un buen matrimonio, realmente muy buen matrimonio. Fuimos la pareja más famosa de la comunidad polaca, quién no sabía nada de nosotros, quién no nos conocía.
1960-1970, Buenos Aires.
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz i Marian Bogusławlewicz. Fot. kolekcja Mariana Bogusławlewicza
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz y Marian Bogusławlewicz. Fot. colección de Marian Bogusławlewicz
1960-1965, Buenos Aires.
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz i Marian Bogusławlewicz. Fot. kolekcja Mariana Bogusławlewicza
Elżbieta Niewiadomska-Bogusławlewicz y Marian Bogusławlewicz. Fot. colección de Marian Bogusławlewicz
Zespół "Nasz Balet"
Conjunto "Nasz Balet"
Ukochanym dzieckiem Elżbiety i Mariana był zespół Nasz Balet prezentujący repertuar polskich tańców ludowych. Prowadzili go nieprzerwanie przez 35 lat – Elżbieta od strony artystycznej, Marian od strony organizacyjnej. Zespół z sukcesami występował w całej Argentynie.
El conjunto “Nasz Balet” era para Elżbieta y Marian como un hijo querido. En su repertorio se encontraban danzas polacas folclóricas. El matrimonio dirigió el grupo de manera ininterrumpida por 35 años – Elżbieta como directora artística, Marian como administrador. El conjunto actuaba con éxito en toda la Argentina.
Myśmy dzieci nie mieli. Mieliśmy 40 w naszym balecie, dom był zawsze pełny, przeważnie wszystkie bóle i niepowodzenia i powodzenia to były tutaj opowiadane, a nie rodzicom. Byliśmy taką skarbonką dobrego i złego.
Nosotros no teníamos hijos. Teníamos 40 en nuestro conjunto de ballet, la casa estaba siempre llena, todos los dolores, fracasos y éxitos se contaban aquí, no a los padres. Éramos una hucha del bien y del mal.
1960-1962, Buenos Aires.
Taniec góralski wykonywany przez zespół "Nasz Balet". Fot. zbiory zespołu tanecznego "Nasz Balet"
El conjunto´Nasz Balet´ bailando la danza tradicional de la montaña polaca. Fot. colección del cojunto "Nasz Balet"
1950-1954, Buenos Aires.
Cztery pary zespołu "Nasz Balet". Fot. zbiory zespołu tanecznego "Nasz Balet"
Las cuatro parejas del conjunto "Nasz Balet". Fot. colección del conjunto "Nasz Balet"
